Welkom op onze
blogpagina!

Een collega van mij is jeugdbeschermer van twee kinderen die vanaf hun geboorte al bij pleegouders wonen. De moeder van deze kinderen heeft zelf ook jaren onder voogdij van jeugdzorg gestaan en heeft in verschillende gesloten instellingen gezeten. Op haar achttiende jaar is ze van haar eerste kindje bevallen dat direct in een pleeggezin werd geplaatst. Toen zij voor de tweede keer zwanger was, wilde zij in België bevallen om ‘uit handen van jeugdzorg’ te kunnen blijven. Vanwege een vroeggeboorte is zij echter toch in Nederland bevallen en werd dit kindje na de geboorte in het hetzelfde pleeggezin geplaatst.

Begeleide bezoeken en een leeg huis

De vader van de kinderen heeft een lang strafblad en hij heeft de jeugdbeschermer en pleegzorgbegeleider verschillende keren ernstig bedreigd. Er volgen begeleide bezoeken met de vader en de moeder bij ons op kantoor. Helaas worden deze bezoeken vaak door de ouders afgezegd.

Op een gegeven moment is er wel een begeleid bezoek. De jeugdbeschermer heeft sterk het vermoeden dat de moeder weer zwanger is. Als zij dit bij haar navraagt, ontkent zij dit. Hierna is er geen enkel contact meer met ouders te krijgen. Wij gaan langs op het huisadres en zien al snel dat het huis leeg staat. Al snel blijkt dat de ouders de huur hebben opgezegd en geregistreerd staan als ‘geëmigreerd’.

Verhuisd naar Spanje

Wij vermoeden dat ouders in Spanje zijn omdat de moeder van de vader hier woont. Op een avond zoek op internet naar contacten van de ouders en vind ik een naam van de oma. Na verder speurwerk op Google, plopt er een adres in Spanje op. De volgende morgen neem ik contact op met de Centrale Autoriteiten. Ik moet voor hen van alles op papier zetten. Welke zorgen hebben wij? Wat weten wij van de ouders?

Grote zorgen

Zij laten alles vertalen en nemen contact op met Spanje. De Spaanse jeugdzorg gaat voortvarend te werk. Inmiddels blijkt er inderdaad een baby geboren te zijn en wonen de ouders met hun baby bij de oma en haar partner. Er blijken grote zorgen over het alcoholgebruik van de partner van oma te zijn. Iedere dag vindt er een huisbezoek plaats van de Spaanse jeugdzorg. Zij doen observaties en houden een vinger aan de pols.

Ik bel regelmatig met de Spanjaarden om te horen hoe het gaat. Op een dag hoor ik dat de moeder wéér zwanger is. De zorgen over de ouders, het huiselijk geweld, de vader die geen medewerking verleent en de gebrekkige opvoedvaardigheden van de ouders doen de Spanjaarden besluiten om de moeder, en haar inmiddels twee kinderen, op te laten nemen in een moeder-kind-huis. De moeder gaat hier gelukkig mee akkoord.

Terug naar Nederland

Na een aantal maanden worden beide kinderen in verschillende pleeggezinnen geplaatst omdat de moeder onvoldoende zorg kan dragen voor haar twee kinderen. Uiteindelijk wordt ze uit de ouderlijke macht ontheven en gaat ze terug naar Nederland. De oma en de vader hebben geen contact meer met de Spaanse jeugdzorg en ook geen contact meer met de moeder of de kinderen.

In mijn basisteam bespreken wij de kwestie of we de twee Spaanse kinderen niet naar Nederland moeten halen. Nu zij geen enkel contact meer hebben met hun biologische familie, zij niet in één gezin wonen en zij in Nederland twee zussen hebben wonen, vinden wij het wenselijk dat de twee kinderen naar Nederland komen. Ik bel met Spanje en zij delen onze visie. Het lastige is alleen dat wij als Jeugdbescherming west geen ‘status’ meer hebben. De kinderen staan niet onder toezicht; wij hebben geen officiële betrokkenheid.

Financieel probleem

Toch ga ik aan de slag met pleegzorg en met de Centrale Autoriteiten, maar ik stuit al snel op problemen. De pleegouders van de twee oudste kinderen hebben geen mogelijkheid om deze twee kinderen op te nemen. En daarbij komt ook nog eens dat pleegzorg niet op zoek wil naar een gezin omdat hiervoor niet de benodigde financiering beschikbaar is. De twee kinderen staan niet ingeschreven op een Nederlands adres, wat maakt dat geen enkele gemeente verantwoordelijk is en er dus geen financiering voor is. De Centrale Autoriteiten geven aan dat zij de procedure om de kinderen naar Nederland te halen pas kunnen starten als er een pleeggezin beschikbaar is.

Wie kan helpen?

Ik bel naar andere pleegzorginstellingen, Defence for Children, de kinderombudsman, de Nederlandse Vereniging voor Pleeggezinnen, maar ik krijg nergens voet aan de grond. Iedereen begrijpt het probleem, maar niemand kan wat betekenen. Ik wind mij inmiddels behoorlijk op. Ben ik dan de enige die zich verantwoordelijk voelt voor deze twee Nederlandse kinderen die in Spanje opgroeien zonder enige biologische familie, in twee verschillende gezinnen?

Na een lange zoektocht is er hoop. Uiteindelijk wil een pleegzorginstelling kindgericht gaan werven. Zij gaan op zoek naar een pleeggezin waar beide kinderen kunnen opgroeien. Dat is fantastisch nieuws.

Adoptieproces inmiddels gestart

Lang duurt deze blije stemming niet, want ik krijg een e-mail uit Spanje met de vraag of ik contact heb de moeder. De week erna staat er namelijk een zitting gepland waarbij de kinderen geadopteerd gaan worden door hun huidige pleeggezinnen. Ik ben met stomheid geslagen en bel direct naar mijn contactpersoon in Spanje. Zij geven aan dat het te lang duurde (er waren inmiddels acht maanden verstreken) en zij hebben de volgende stap gezet.

Nog steeds kan ik mij kwaad maken over deze gang van zaken en word ik hier erg verdrietig van. Hoe kan het dat wij twee Nederlandse kinderen op laten groeien in een land ver van hun ‘roots’, achtergrond en familie. En wat heeft dit voor gevolgen voor hun identiteitsontwikkeling? Alleen maar omdat er geen financiering beschikbaar was? Dit moet toch anders kunnen?

Lieke van der Laar, gedragswetenschapper

Natuurlijk zijn er in verband met de privacy aanpassingen in dit praktijkverhaal gedaan – Foto: Pixabay

Lees ook onze andere verhalen op de website