Welkom op onze
blogpagina!

Er loopt iemand op de trap van de benedenverdieping naar de eerste etage. Ik hoor aan de manier waarop de trap geluid maakt dat het mijn vader is. Hij gaat naar de badkamer, ik herken het geluid van de badkamerdeur en de manier waarop de deur dicht wordt gedaan. Aan de manier waarop zijn voetstappen op de vloer klinken weet ik dat hij naar zijn slaapkamer gaat.

Alcoholist en manisch depressief

Ik stond er vroeger nooit bij stil dat ik alle geluiden in huis herkende, het was automatisme. Het was voor mij normaal om de hele dag alert te zijn op geluiden, om te weten wie zich waar in huis bevond en hoe de stemming van mij vader op dat moment was. Mijn vader is al zo lang als ik mij kan herinneren alcoholist en manisch depressief waardoor zijn humeur en gedrag onvoorspelbaar zijn. Het gedrag waarvan ik dacht dat het normaal was, heb ik ontwikkeld om mijzelf veilig te voelen. Een patroon dat mij hielp om de situatie in te schatten. Dit is een stukje van het veiligheidsgedrag waar ik in mijn eerste blog op doelde.

Een muur opbouwen

Als kind was ik niet anders gewend dan altijd op mijn tenen te moeten lopen om te voorkomen dat mijn vader een reden had om ruzie te maken. Eén van de momenten waar ik vroeger het meeste tegenop zag was het avondeten. Dat was het moment dat mijn vader altijd ruzie zocht. Ik kon mijzelf geregeld buiten schot houden door mijn ogen op mijn bord te houden of door naar buiten te staren en geen woord uit te brengen als we aan tafel zaten. Als ik wel een reactie gaf dan was het huis te klein voor alle woorden die hij naar mij schreeuwde. Mijn moeder gebaarde altijd naar mij dat ik mijn mond moest houden. Maar niks zeggen betekende niet automatisch dat er geen ruzie zou komen. Ook wanneer ik geen reactie gaf, dan was het ook verkeerd. Reageerde ik wel, dan kwam er ruzie, reageerde ik niet, dan kwam er ook ruzie.

Emotionele behoeften

Ik moest alles maar incasseren wat mijn vader wilde schreeuwen. Vaak liep mijn vader tijdens de ruzie van tafel. We waren vaak nog maar net begonnen met eten waardoor mijn moeder, broer en ik nog stil aan tafel bleven zitten om met lange tanden ons eten naar binnen te duwen. Als wij onze borden leeg hadden gegeten, vroeg mijn moeder vaak waarom ik weer wat moest zeggen, waarom ik niet gewoon mijn mond kon houden. Ze leerde mij om alle ellende die mijn vader eruit spuwde voor lief te nemen en mijn eigen emoties aan de kant te zetten. Mijn moeder wilde over het algemeen de vrede bewaren door niet tegen mijn vader in te gaan. Door zo met de situatie om te gaan kwam zij niet voor mijn broer en mij op. Dat heeft ertoe geleid dat zij eigenlijk nooit mijn emotionele behoeften heeft beantwoord. Mijn gevoelens deden er niet toe en ik stond er als kind alleen voor om met mijn eigen emoties te dealen. Met de jaren heb ik geleerd om een muur op te bouwen die ervoor zorgde dat de woorden van mijn vader mij niks meer deden, maar dat is niet het enige wat de muur tegen hield. De muur die mij moest beschermen had ervoor gezorgd dat ik ook geen positieve emoties zoals liefde en genegenheid meer kon voelen en tonen. Ik werd gevoelloos, hard en liet alles en iedereen over mij heen lopen.

Psychische mishandeling

Mishandeling bestaat niet enkel uit fysiek geweld. We zijn geneigd om veel minder snel het label psychische mishandeling op ongezond beschadigd gedrag te plakken. De signalen kunnen minder makkelijk worden opgepikt omdat het litteken dat zulk gedrag heeft achtergelaten voor het blote oog niet direct zichtbaar is. Vaak is het litteken pas na velen jaren terug te zien in het gedrag dat een kind of inmiddels jongvolwassene vertoont. Want wanneer is er nu precies sprake van psychische mishandeling? En wat doet psychische mishandeling met de persoon van het kind? Daar ga ik in mijn volgende blog verder op in.

Je vraagt jezelf misschien af waarom ik mijn verhaal zo open en bloot in deze blog vertel. In oktober 2021 ben ik gevraagd om deel te nemen aan de Pilot Ervaringsdeskundige binnen Jeugdbescherming west. Het doel van de pilot is om mensen van zowel binnen als buiten de organisatie in te zetten bij bijvoorbeeld de advisering van individuele zaken om jeugdigen zo goed mogelijk te kunnen helpen. Ervaringsdeskundigen zijn mensen die zelf ervaring hebben met bijvoorbeeld een slechte thuissituatie, zelf als kind of als ouder in aanraking zijn geweest met jeugdbescherming of jeugdhulp. Ervaringsdeskundigen beschikken over kennis en ervaring die niet uit een boek kan worden geleerd. Onbewust stralen ervaringsdeskundigen een andere energie uit omdat zij zelf ooit in hetzelfde schuitje hebben gezeten. Het kan zomaar dat een blik tussen een jeugdige en ervaringsdeskundige genoeg is om te weten dat zij elkaar begrijpen. Voor een jeugdige kan het daarom fijn zijn als iemand bij zijn of haar proces betrokken is die weet hoe het voelt om in de schoenen te staan van een jeugdige. Aan de andere kant willen wij als ervaringsdeskundigen laten zien dat het goed met jou kan komen ook al heb je een minder goede start gehad. Door mijn verhaal en ervaring te delen, hoop ik dat ik jeugdigen die zich op dit moment in een slechte situatie bevinden een helpende hand kan toereiken. Ik deel mijn verhaal om te laten zien dat je niet de enige bent, maar vooral dat je weet dat je er niet alleen voor staat. Er zijn genoeg mensen die jou maar al te graag willen helpen. 

Lees hier mijn eerste blog die ik heb geschreven over hoe mijn leven nu pas echt begint.

Is bovenstaande situatie voor jouw herkenbaar? Probeer eens over te praten met iemand die je vertrouwt. 

Dagmar – ervaringsdeskundige jeugdbescherming

Reactie jeugdbeschermer

Wat een ontzettend verdrietig verhaal. Bij psychische mishandeling wordt in brede zin de ontwikkeling van een (jong) kind of jongere aantast. Onder psychische mishandeling verstaan we kleineren, intimideren, pesten, vernederen, beschuldigen, belachelijk maken, kritiek geven op alles wat het kind doet, denkt of zegt, afwijzing en vijandigheid uitstralen. Dit alles kan ervoor zorgen dat het kind of de jongere zich onder andere minderwaardig gaat voelen, geen zelfvertrouwen heeft, een laag zelfbeeld heeft, een angst of depressie kan ontwikkelen, slechte emotieregulatie kan ontwikkelen, geen veilige en gezonde relaties met anderen kan aangaan en kan onderhouden, verlatingsangst kan creëren en er zorgen kunnen ontstaan over de gezondheid. Heel heftig dus en goed als hier meer aandacht voor komt. Heel knap hoe Dagmar dit heeft verwoord.