Zou je hebben geweten hoeveel zorgen ik me om je maakte?
#praktijkverhalenDaar stond je dan, in de woonkamer. Je was nog maar twee jaar oud. Je had mij al vaker gezien. Ik kwam namelijk regelmatig onaangekondigd langs om te zien hoe het met jou ging. Toen je mij zag, kreeg je een glimlach op je lieve gezichtje. Zou je al eerder geweten hebben hoeveel zorgen ik me om jou maakte? Je stond daar in die woonkamer. Je ouders hielden de honden tegen die mij wilden bespringen en legden mij ondertussen uit waarom er zoveel spullen op de grond lagen. En waarom de vloer bezaaid was met hondenharen, waarom er overal etensresten lagen, waarom de bank plakte en ze legden uit waarom jij zulke vieze kleding aanhad.
Ik hoorde wat ze zeiden, maar ik keek ondertussen naar jou. Je had een bleek gezichtje met zwarte walletjes onder je ogen. Je haar was vet en plakkerig van de etensresten. Jouw oogjes keken mij leeg aan, alsof je er niet was. Je kleertjes waren vies, heel vies. Praten kon je nog niet en als je ging bewegen, bewoog je je als een dier. Als je vader een speeltje door de kamer liet rollen, kroop jij erachteraan en bracht je het speeltje terug naar je vader. Net zoals jullie honden dat deden. Ik vertelde tegen je ouders dat ik een melding had doorgekregen dat zij drugs in hun huis verstopten in jouw bedje, onder jouw matrasje.
Dit had ik nog nooit meegemaakt
In al die jaren dat ik dit werk doe, had ik nog dit nog niet meegemaakt. Een klein kindje van twee jaar die zo ernstig verwaarloosd was. En ik kan je vertellen: ik heb al veel gezien. De ouders deden naar hun kunnen hun uiterste best om hun kindje zo goed mogelijk te verzorgen. Alleen lukte het gewoonweg niet goed genoeg. De ingezette hulp mocht niet baten. De ouders waren wantrouwend en lieten de hulp niet binnen.
Mij lukte het af en toe om verder te komen dan de voordeur. En dan zag ik dat het jongetje steeds verder achter in zijn ontwikkeling kwam. Helaas moest ik op een zeker moment concluderen dat het zo echt niet langer kon. In mijn team hebben we lang gesproken over wat nu het beste was voor hem. Het liefst laten we kinderen natuurlijk bij hun ouders wonen, maar als de situatie zó schrijnend is en zó onveilig voor het kind, dan kunnen we niet anders meer dan onze verantwoordelijkheid nemen. Hoe enorm verdrietig het ook is.
De veiligheid was ernstig in het geding
Het besluit was om een verzoek uithuisplaatsing in te dienen bij de rechtbank. De rechtbank concludeerde vervolgens dat de veiligheid van dit jongetje ernstig in het geding was en sprak de uithuisplaatsing uit. Inmiddels had ik een pleeggezin voor het jongetje gevonden. Een nieuw pleeggezin. Met andere woorden: dit jongetje werd hun eerste plaatsing. Samen met mijn collega ging ik op pad.
De uithuisplaatsing was als vanzelfsprekend een verdrietige gebeurtenis. Ook voor ons als jeugdbeschermers zijn dit heftige momenten. Dit is wat we het minst graag doen, maar wat soms helaas tot onze taak behoort en dan moeten wij het besluit van de rechtbank uitvoeren.
‘Ik weet niet of ik dit wel kan’
Het jongetje leek helemaal niet te beseffen wat er gebeurde en zat achterin de auto vrolijk geluidjes te maken. We kwamen aan bij het pleeggezin en kregen een warm welkom. Met het kind op mijn arm en de tassen in de handen van mijn collega gingen we naar binnen. Aan tafel spraken we de situatie door met de pleegouders. Wie was het jongetje en wat had hij nodig. Het jongetje verkende de woonkamer. Ik zag de pleegouders af en toe naar hem kijken. Het was, zoals ik al eerder noemde, hun eerste plaatsing. Zij uitten dat ze schrokken van hoe hij eruit zag en hoe hij uit zijn ogen keek. Ze noemden het ‘bijna dierlijk’. Wij vertelden hoe lief en leuk hij was, maar ook welke bijzondere gedragingen hij had zodat zij daar rekening mee konden houden.
Het viel me op dat de pleegouders steeds stiller werden. Beiden observeerden ze het jongetje. Hij liet het gedrag zien dat we vlak daarvoor hadden benoemd. Eén van de dingen die hij bijvoorbeeld deed, was likken aan de muur. Op een gegeven moment werd de pleegmoeder emotioneel. Ze keek ons aan en zei met een blik vol schuldgevoel: ‘Ik weet niet of ik dit wel kan.’ Vervolgens werd na lang overleg met pleegzorg besloten dat de plaatsing niet doorging.
Wat moesten we nu?
Daar stonden wij dan. Ik met het jongetje in mijn armen en zijn tassen met spullen in de handen van mijn collega. Heel goed dat de pleegouders het nu al aangaven. Daar heb ik absoluut respect voor. Alleen raakten wij wel een beetje in paniek, want wat nu? Pleegzorg zou zorgen voor een ander gezin, maar dat rondvragen zou best wel eens lang kunnen gaan duren. Er was een groot tekort aan gezinnen.
Daar zaten wij dan weer in de auto. Wat doe je dan? Waar ga je heen als je niet weet wat de eindbestemming gaat zijn? We besloten te rijden naar een vrij centraal liggende plaats. Het jongetje was ondertussen in slaap gevallen. Op een parkeerplek bij een benzinestation zijn we gestopt. Hij lag lekker te slapen en wij konden even verwerken wat er nu allemaal was gebeurd. En wat helpt daar nu beter bij dan chocolade. Na lang wachten, kregen we het verlossende telefoontje. Er was gelukkig een plek gevonden. Snel gingen we op pad.
Een glimlach op je lieve gezichtje
Daar stond je dan in de woonkamer. Je was nog maar twee. Wat had je al veel meegemaakt en wat was je flexibel. Je nieuwe pleegouders ontvingen je zo enthousiast en warm. In de korte tijd dat ze wisten dat je kwam, hadden ze al wat spullen geregeld. Je kroop bij mij op schoot en keek een beetje verlegen de kamer rond. We maakten wat grapjes om je aan het lachen te krijgen en al snel was het ijs gebroken.
We deden schone kleertjes bij je aan en wasten je gezichtje en je handen. Later zou je lekker in bad gaan. Al snel zat je te spelen en zocht je oogcontact met je pleegouders. Mijn collega en ik lieten jou met een gerust hart achter. Toen ik afscheid van je nam en je een knuffel gaf, verscheen er een glimlach op je lieve gezichtje. Zou je hebben geweten dat je veilig was?
Mirjam van de Guchte,
Jeugdbeschermer en ambassadeur jeugd
Jeugdbescherming west
Nog een blog lezen van Mirjam? Lees de blog: Dit maakt mijn werk als jeugdbeschermer zo mooi!
Foto: Jeugdbescherming west
Geef een reactie