Welkom op onze
blogpagina!

Kinderen zeggen zelden letterlijk ‘Ik word seksueel misbruikt,’ maar geven vaak wel signalen af. Belangrijk dat de volwassenen om hen heen die signalen zien maar beter nog, dat ze laten zien het normaal is om over seks te praten. Seks moet altijd een onderwerp van gesprek zijn tussen een jeugdzorgprofessional en een kind. Deze belangrijke les leerde ik van Samira, een moeder van een meisje die bij ons onder toezicht staat.

Samira is 15 als ze voldoende moed heeft verzameld om aan haar mentrix op school te vertellen dat ze misbruikt wordt door een familielid. Maar als het puntje bij het paaltje komt, kan ze de juiste woorden niet vinden en alleen maar heel hard huilen. Haar mentrix vraagt verder niet door. Nu zit ze als volwassen vrouw bij ons op kantoor en vertelt hoe het voor haar was en waarom ze het toen niet heeft kunnen vertellen.

Meerdere keren probeert ze het te vertellen

Het misbruik begint als ze vier is. Hoe ouder ze wordt, hoe ernstiger en frequenter. Door de jaren heen zijn er meerdere momenten geweest waarop ze heeft geprobeerd het aan een volwassene te vertellen.

Als zevenjarige wil ze tegen haar moeder zeggen waarom ze niet meer naar haar oom en tante wil. Ze kent de woorden niet om aan te duiden wat er gebeurt maar zegt dat ze haar oom stom vindt. Haar moeder wordt boos en vindt haar ondankbaar. Haar oom en tante passen namelijk vaak op als haar ouders moeten werken en nemen haar regelmatig een dagje mee uit. Haar moeder vraagt niet verder door en Samira laat het er bij.

Een jaar later doet ze een poging om aan haar juf op school uit te leggen waarom ze niet met haar oom en tante mee naar huis wil. De juf zegt dat ze het aan haar moeder moet vertellen en heeft er daarna nooit meer naar gevraagd.

Samira glijdt af maar durft het niet te vertellen

Rond haar dertiende glijdt ze steeds verder af. Ze wordt depressiever en haar schoolresultaten gaan hard achteruit. De gesprekken met de docenten hierover voelen als een beschuldiging.  Ze is immers slim genoeg dus men twijfelt aan haar inzet. Ze wordt doorverwezen naar de GGZ maar ook daar duurt het twee jaar voordat ze écht durft te vertellen wat er speelt.

Op de vraag ‘Heb je wel eens iets naars meegemaakt?’ begint ze te huilen

Ze gaat er over praten omdat een nieuwe therapeut er naar vraagt. Het was gewoon één van de standaard kennismakingsvragen over allerlei zaken. En bij de vraag of ze wel eens iets naars heeft meegemaakt op seksueel gebied, moet ze heel hard huilen. Wanneer haar therapeut doorvraagt, vertelt ze haar het hele verhaal en zet ze de eerste stappen naar verwerking.

Had er maar iemand naar gevraagd

Nu is het gezin bij de jeugdbescherming omdat het thuis niet goed is gegaan. In de begeleiding komt het onderwerp seks op tafel. Als de jeugdbeschermer vraagt of Samira zelf nare ervaringen heeft op dit gebied, brengt dit haar meteen terug naar haar eigen jeugd. Had er toen maar iemand heel simpelweg naar gevraagd, dan had ze alleen maar hoeven te knikken. Dan had haar leven er misschien heel anders uitgezien.

Praten over seks is best moeilijk maar het moet. We moeten er naar durven vragen om kinderen de gelegenheid te geven om er over te praten. In een volgende blog geef ik een aantal tips die je helpen om het bespreekbaar te maken.

Caroline Karssen, gedragswetenschapper Jeugdbescherming west