Spoed & crisis
Het verhaal van ervaringsdeskundige Charlain
#ervaringsdeskundigheidWij vinden dat de inzet van ervaringsdeskundigheid bij Jeugdbescherming west een grote meerwaarde heeft: het draagt bij aan de deskundigheidsbevordering en wij proberen zo goed mogelijk te faciliteren dat de ervaringsdeskundigen hun bijdrage kunnen leveren en een sterke positie krijgen binnen onze organisatie. We willen benadrukken hoe waardevol wij het vinden dat zij hun verhalen delen en hun ervaring inzetten als ervaringsprofessional voor de zorg voor gezinnen en kinderen.
Wij stellen jullie in deze serie interviews en verhalen voor aan onze ervaringsdeskundigen; mensen met verschillende achtergronden, mensen die zich kwetsbaar opstellen en hun unieke verhaal vertellen. Deze zeer diverse groep heeft de opleiding Ervaringsdeskundigheid gevolgd. Deze opleiding bestond onder meer uit theorie ervaringskennis en deskundigheid, de presentatie van het eigen persoonlijk herstelverhaal, reflectie en verschillende mogelijkheden om ervaringsdeskundigheid in te zetten en welke rollen je kan aannemen.
De vierde bijdrage in deze serie is het verhaal van Charlain.
Van deelname aan een werkgroep feitenonderzoek, tot lid van de cliëntenraad, meedenken tijdens een casuïstiekbespreking en het delen van ervaringen binnen een leernetwerk over complexe scheidingen. Als ervaringsdeskundige zet Charlain zich op verschillende manieren in. Op het begeleiden van gezinnen na. ‘Ik zou dat wel willen, maar dan moet er echt nog meer gebeuren’, vertelt ze. ‘Waardoor ik leer om te gaan met agressie of weerstand bijvoorbeeld.’
Charlain en haar kinderen stonden een tijd onder toezicht en kregen begeleiding van Jeugdbescherming west. Aanvankelijk verliep dat naar tevredenheid, maar na wisseling van jeugdbeschermer ging het mis: ‘Er was enkel oog voor de beschikking en er werd niet naar ons geluisterd. Daardoor liep ik tegen muren aan. Bovendien kreeg ik het gevoel dat men zich niet goed had ingelezen. Want ondanks alle trajecten die we al hadden doorlopen begonnen we weer opnieuw. Dat frustreerde enorm. Dankzij mijn netwerk kon ik de klappen opvangen, maar wat ik meemaakte, gun ik niemand.’
Werkgroep feitenonderzoek
Haar ervaring motiveert Charlain om zich in te zetten als ervaringsdeskundige. ‘Je weet dat veel mensen die te maken krijgen met jeugdbescherming er emotioneel doorheen zitten. Voor hen en die kinderen doe ik dit. Daar sta ik voor.’ Dat doet ze door met beleidsmakers, een jeugdbeschermer, een jurist, de cliëntambassadeur en een teammanager te werken aan verbetervoorstellen die bijdragen aan beter feitenonderzoek.
In die werkgroep bracht ze ook haar eigen situatie in. ‘Want ondanks de protocollen laat mijn ervaring zien dat er toch fouten gemaakt worden. En ondanks dat iedereen, inclusief een teamleider, erbij betrokken was. De conclusie was dat er veel mis ging door de manier waarop dingen zijn opgeschreven. Want wat is een feit? Wat is een mening? Hoe schrijf je iets zorgvuldig op zonder dat je mensen zwart maakt? Het plan dat er nu ligt, is dat jeugdbeschermers hier een cursus over krijgen.’
Casuïstiek
Ook heeft Charlain inmiddels een casuïstiekoverleg bijgewoond. Er kwam een situatie ter sprake waarbij een jeugdbeschermer moeilijk contact kreeg met een moeder. Toen zei ik tegen hem: ‘Vraag waar het contact volgens haar is misgegaan, zonder haar ergens de schuld van te geven. En als zij echt niet meer wil praten, haal een ervaringsdeskundige erbij.’ Vanuit mijn ervaring weet ik dat ik echt wel mee wilde werken, maar omdat ik me niet meer veilig voelde, lukte het me niet meer met onze jeugdbeschermer in gesprek te gaan.’ Het was een eerste casuïstiekoverleg waar Charlain bij aanwezig was en een waardevolle ervaring: ‘Mijn aankomst was in het team aangekondigd en ze betrokken mij echt bij het gesprek. Ze vertelden mijn aanwezigheid erg op prijs te stellen.’
Buiten de gebaande paden denken
Als je Charlain vraagt of ervaringsdeskundigen echt nodig zijn, antwoordt ze zonder enige twijfel: ‘ja’. ‘Want we hebben echt een andere kijk op de dingen’, legt ze uit. ‘Mensen die begeleiding of hulpverlening hebben gehad, snappen welke verandering er nodig is. En denken daardoor buiten de gebaande paden. Zonder die ervaring houd je je sneller aan de regels.’
Eigen herstel eerst
Alle ervaringsdeskundigen volgden een training. ‘Om te leren wie je met jouw ervaringsverhaal bent en hoe je dat kan inzetten,’ legt Charlain uit. Volgens haar een belangrijke voorwaarde om als ervaringsdeskundige aan de slag te gaan: ‘Als je nog in je eigen pijn zit, wordt het lastig je in iemand anders te verplaatsen. Je moet in staat zijn je eigen emoties onder controle te houden.’ Iets wat haar zelf goed lukt, vindt ze. Want met hulp van een psycholoog en een coach zette ze al veel stappen in haar herstel. Al ging de training haar niet in de koude kleren zitten: ‘Ik ben best gevoelig, dus na al die verhalen van anderen had ik echt hoofdpijn.’
Verandering van bovenaf
Het werk als ervaringsdeskundige vraagt veel geduld is haar ervaring: ‘Er wordt veel gepraat zonder dat dit direct tot acties of verbetering leidt. Dat motiveert niet altijd. Daarbij krijgen we alleen een vrijwilligersvergoeding. Maar ik doe het met een intentie: voor de kinderen. Daar ligt mijn hart.’
Charlain ziet dat er nog wel veel moet gebeuren om ervaringsdeskundigheid goed tot zijn recht te laten komen bij Jeugdbescherming west: ‘Veel mensen weten nog niet wie wij zijn en wat we kunnen doen. Ik denk dat de verandering van bovenaf moet komen. Dat de organisatie zegt dat we ervaringsdeskundigen nodig hebben en dat er wordt uitgelegd waarom. Zodat iedereen die meerwaarde ziet. Maar wat we nu doen is al een stap in de goede richting.’
Eerdere bijdragen
Geef een reactie