telSpoed & crisis
jeugdzorg

Passie voor de jeugdzorg: JP & Nico deel 1 – agressie

#opinie

Jan Pieter Meijer en Nicoline den Ouden, kortweg JP en Nico, werken beiden vol passie bij de jeugdbescherming, Weliswaar zo’n 120 km bij elkaar vandaan. JP werkt namelijk bij Jeugdbescherming Gelderland in Arnhem als specialist Spoedeisende Jeugdzorg en Nico is projectmanager Expertiseteam Complexe Zorg bij Jeugdbescherming west in Den Haag en Midden-Holland. Beiden hebben niet alleen een enorme passie voor de jeugdzorg, maar delen dit ook regelmatig via persoonlijke en beladen blogs waarin zij ons meenemen in hun werk. Twee individuen die het niet altijd met elkaar eens zijn, behalve over hun voorrecht om in de jeugdzorg te werken. Iedere maand nemen ze ons mee in hun wereld door een gezamenlijke blog te schrijven over belangrijke thema’s die spelen in de jeugdzorg. De een stelt een vraag over een actueel thema, waarop de ander dan uiteraard vurig reageert.

Hoi Nico,

Heb jij het ook gelezen? Wij schijnen heel vaak en ook heel ernstig bedreigd te worden. Zeker wij als jeugdbeschermers en jeugdreclasseerders. Samen met de gehandicaptenzorg is de jeugdzorg ‘koploper’. Het voelt trouwens wel een beetje als op de buienradar bevestiging krijgen dat het regent terwijl je gewoon naar buiten staat te kijken. Alsof wij dit nog niet wisten. Een ervaren teamleider bij ons in Gelderland vertelde mij dat zij een duidelijke toename van dreiging en geweld ziet. Zo worden bijvoorbeeld steeds meer gesprekken bij ons op kantoor gedaan vanwege de veiligheid.

En weet je wat mij nou dwars zit? De vraag hoe dit komt. Ik hoor namelijk van collega’s dat de problematiek binnen de jeugdbescherming heftiger is dan tien jaar geleden. Maar er zijn ook heel veel ervaren collega’s weggegaan. Is het beleving? Ik zie ook dat de samenleving verhardt. Het recht om je mening te schreeuwen is groter dan de plicht erover na te denken. Misschien hangt het ook samen met samenhang die wegvalt? Echtscheidingen, samengestelde gezinnen die een nog grotere kans hebben om weer uit elkaar te vallen. Vaak heel complex en kwetsbaar om conflictueus te verlopen. Binnen de jeugdbescherming hebben wij daar veel mee te maken. Hangt het daarmee samen?

Ik weet het niet. Ik vind het te groot om te overzien.

Maar weet je wat mij ook ontzettend dwarszit? Wat ons eigen aandeel is in de toename van geweld. Bij ruzies tussen twee mensen zeggen wij toch ook dat iedereen een aandeel heeft? Net zoals een verstoorde gezinsdynamiek ook alleen opgelost kan worden als je iedereen betrekt? Iedereen is namelijk van invloed op het gedrag van de ander. Je bent dan niet  per se verantwoordelijk voor dat gedrag van de ander, maar je kunt er wel invloed op hebben. Mijn dochter zegt in ieder geval altijd dat het door mij komt wanneer ze een beetje heel erg boos wordt…

Wij kunnen toch niet anders dan ook naar onszelf kijken? Niet om verantwoordelijkheid te nemen voor andermans gedrag, maar wél om ons eigen aandeel te onderzoeken. Ik las deze week het boek ‘Uit Huis’ van Friso van Doesburg (leestip!). Ik werd naast heel verdrietig soms ook heel boos. Bijvoorbeeld over wat hij schrijft toen hij in een crisisopvang zat. Na een uithuisplaatsing, die hij als elfjarige niet kon begrijpen, kon hij door goed gedrag beltijd met zijn moeder verdienen. Alsof hij het grootste recht dat een kind heeft zelf moest verdienen! Ja, dan snap ik wel dat ouders boos worden. Laat staan de vele voorbeelden van wisselende contactpersonen, begeleiders, gezinsvoogden, mentoren enzovoorts.

Waar ik dan wel weer blij van werd was de bevestiging die Friso van Doesburg in zijn boek gaf. Namelijk dat de professionals die iets van hun hart lieten zien en écht aandacht gaven het verschil maakten. Mensen zoals jij en ik die soms passanten zijn in iemands leven.

En toch Nico, denk je dat wij zelf meer kunnen doen om agressie te voorkomen? Of moeten we ons gewoon verhouden tot een nieuwe werkelijkheid? Ik hoop dat wij meer kunnen doen…

groet JP

Ha die JP,

Je stelt je vraag aan iemand die een tijdje bescherming heeft gehad vanwege zo’n agressieve vader. De twee hoofdredenen waren: 1. Ik had zijn kind uithuisgeplaatst. 2. Ik was, naar later bleek, veelvuldig onderwerp in vele echtelijke ruzies omdat de moeder, dus zijn vrouw, ervan overtuigd was dat jeugdzorg nu opzettelijk een jonge vrouwelijke jeugdbeschermer op het gezin had gezet om de vader te verleiden… Beide redenen hadden niks met mij als persoon te maken. Wat betreft de eerste reden deed ik mijn werk en aan het tweede kon ik niets veranderen. Ik ben tenslotte een vrouw en ik was op dat moment inderdaad ook nog niet in de herfst van mijn leven.

En daarom vond deze meneer het nodig om mij met de dood te bedreigen. Die dreiging beperkte mij een tijd lang behoorlijk in mijn doen en laten. En ondanks dat dit al vele jaren achter mij ligt, zijn er nog altijd triggers waardoor ik op de meest onverwachte momenten weer terugga in de tijd. Jeugdbeschermers worden niet bedreigd om wie ze zijn, maar om het werk wat ze doen. Als er eentje wordt bedreigd dan weet je; ik had dat net zo goed kunnen zijn. We doen dit werk allebei. Dat verbindt ergens op een vreemde manier. Die bedreigingen zijn bedoeld om ons bang te maken, om ons lam te leggen en om uiteindelijk ons werk neer te leggen. Ik vind dat er eigenlijk nog het engste aan, want dat werk dat doen wij om op te komen voor de belangen van de aller-kwetsbaarsten, de kinderen. En straks wil niemand het meer doen.

En toch; ik heb absoluut geen begrip voor agressie tegen jeugdbeschermers. Ik vind het laf en onaanvaardbaar, maar ik snap het wel. Wanneer men aan je kostbaarste bezit komt, ben je kennelijk in staat om naar het zwartste stuk van je binnenste te gaan en daar plannen te smeden die alle grenzen te buiten gaan. Geeft je dat het recht om zo te doen? Absoluut niet! En het geweld dat jeugdbeschermers en jeugdreclasseerders wordt aangedaan, mag je niet goed praten of uitlegbaar maken doordat je kunt begrijpen waar het vandaan komt.

Maar je vraag JP heeft me aan het denken gezet. Je kunt niet de schuld op je nemen voor iets wat je niet hebt gedaan, maar je kunt je wel afvragen of je niet iets ánders had kunnen doen. En in mijn specifieke geval heb ik me later wel gerealiseerd dat ik zelf zo ontzettend graag wilde dat het deze ouders zou lukken met hun kinderen, dat ik mijn zorgen en angsten over dat het echt niet goed ging onvoldoende met hun deelde. Het ‘moeilijke gesprek’ werd zeker wel gevoerd, maar het liefst legde ik de nadruk op de zogenoemde krachten. Waardoor het uiteindelijke moment hen overviel. Dit heeft er in ieder geval wel voor gezorgd dat ik in het vervolg duidelijker was over mijn zorgen en mensen meenam in mijn mogelijke volgende stappen. Ik denk dat wanneer je open, duidelijk en transparant bent over je zorgen, dat je mensen in ieder geval ook over dat stuk regie laat houden. Want vaak zijn ook de ouders waar wij mee werken beschadigde kinderen en als je je bang en kwetsbaar voelt, heb je behoefte aan duidelijkheid, steun en controle.

Dus ja, er is genoeg te veranderen in de jeugdzorg en. Als cliënt mag je boos worden, klachten indienen, de discussie aangaan. Maar geweld en bedreigingen zijn nooit een passende reactie. En het creëert ook niet de omgeving waar sommigen behoefte aan hebben, een omgeving waarbinnen de verandering plaats kan vinden. Sterker nog, ik denk dat het helaas het tegenovergestelde creëert.

Maar wat betreft je dochter; die heeft gelijk natuurlijk 😉

groetjes Nico

– Wil jij weten wat Nico en JP vinden van een onderwerp uit de jeugdzorg dat jou aan het hart gaat, laat dan een reactie achter –

Foto: Jeugdbescherming west


Lees ook onder andere verhalen op de website

Reacties op dit bericht

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Archief

Tags